«قانونگذاری سلبی»؛ شعری بدون قافیه
با این ترتیب، اگر فردا شنیدید که «بر اساس مصوبهی نمایندگان، تغییر آبدارچیهای مدارس، بدون مجوز مجلس ممنوع شد» تعجب نکنید؛ روندی که پارلماننشینان در ماههای اخیر در پیش گرفتهاند، منطقاً به این جاها هم خواهد کشید. هفتهای نیست که در مجلس، بحث و مصوبهای با محوریت اختیارات، مصوبات و انتصابات دولت صورت نگیرد. از انتصاب فلان مدیر عامل تا جابجایی بهمان معاون وزیر، همه سوژهی «قانونگذاری» وکلای ملت شده است. تصورش هم واقعاً آزاردهنده است که بخاطر انتصاب یک مدیر عامل، در پارلمان کشور، ساعتها بحث و مجادله صورت گیرد. «ممنوعیت جدا شدن شهرداری شهر ری از شهرداری تهران، بدون مجوز مجلس» چه اولویتی در مجموعهی پر حجم دغدغههای واقعی مردم دارد که برایش قانون تصویب شود؟ نمایندگان مجلس، دارند گونهای از قانونگذاری را باب میکنند در کشور که بدیع است واقعاً؛ مصوباتی برای «نشدن» بعضی کارها! مصوبههایی با ماهیت سلبی و این یعنی استفادهی حداقلی از ظرفیت قوهی مقننه.
بخواهند یا نخواهند، بدانند یا ندانند، بدجور دارد از این مناسبات، بوی لجاجت و رو کمکنی میآید. با روندی که در پیش گرفته شده، دولت جمهوری اسلامی، با همهی عرض و طول و ضریبش در قانون اساسی، به شیر بییال و دم و اشکم شبیه میشود که در همهی مناسبات ملی و منطقهای، موجودی است ذلیل و بیخاصیت. اگر چه پیش از این وضعیت هم، سهمخواهی بخشی از نمایندگان مجلس از دولت، برقرار بوده و هر نمایندهای، حوزهای از مدیریت اجرایی استانها را قرق خود میداند. مثلاً در همین آذربایجانشرقی، آموزش و پرورش عرصهی جولان یکی دو نفر از نمایندههاست؛ دانشگاهها را هم یکی دو نفر دیگر در چنبره دارند؛ چند نفر دیگر هم صنعت و تجارت را کردهاند ملک خود تا از خجالت رئوس و موثرین ستادهای انتخاباتی خود درآیند؛ که اگر فهرستشان علنی شود، آن وقت معلوم میشود که مرثیهسرایی برای قانونگریزی دولت، چقدر از سرِ سوز بوده!
فارغ از تمام بحثهای حقوقی، نمایندگان مطمئناً در قافیهی این شعری که دارند میسرایند درخواهند ماند! چند ماه بعد که دولت عوض شد، همهی این مصوبات سلبی را ردیف خواهند کرد تا نسبت به اصلاح و الغای آنها همت نمایند...
نمایندگانی که برای مدیر عامل «نشدن» فلانی یا معاون وزیر «نشدن» بهمانی تقلا میکنند، مدعیاند که دارند عادت قانونگریزی دولت را مهار میکنند، اما هر ناظر بیسوادی هم میتواند تصنع را در این «عادات» ببیند.